Informacje o polityce i praktykachSzczególnie narażone osoby młode
Problematyka
Chociaż wiele osób młodych eksperymentuje z narkotykami, to jednak nieliczne uzależniają się od narkotyków jako młodzi dorośli. Osoby najbardziej podatne na uzależnienie od narkotyków to osoby młode znajdujące się w niekorzystnej sytuacji społecznej oraz osoby młode, których członkowie rodziny lub znajomi używają narkotyków. Za zwiększeniem narażenia stoją również indywidualne czynniki, takie jak słaba kontrola impulsów, a także używanie substancji psychoaktywnych w młodym wieku.
Szczególnie narażone osoby młode, które uzależniają się od narkotyków, częściej zgłaszają nerwicę lękową i depresję, objawy psychozy i zaburzenia psychotyczne, myśli i próby samobójcze, zakażenia krwiopochodne, a także częściej przerywają naukę i nie mogą znaleźć zatrudnienia. Nie zawsze wiadomo, w jakim stopniu problemy te zwiększają ryzyko powstania problemów z narkotykami, a w jakim wynikają z używania narkotyków.
Sytuacja w Europie
- W Austrii, Danii, Niemczech, Portugalii i Hiszpanii przeprowadzono selektywne interwencje profilaktyczne wśród uczniów szkół zawodowych.
- W Irlandii przyjęto szersze podejście obejmujące działania na rzecz poprawy umiejętności czytania i pisania oraz umiejętności rozumowania matematycznego wśród uczniów znajdujących się w niekorzystnej sytuacji.
- Podejmowane na poziomie społeczności interwencje ukierunkowane na szczególnie zagrożone grupy osób młodych we Włoszech i w północnej części Europy obejmują działania środowiskowe, pracę z młodzieżą oraz formalną współpracę między samorządami terytorialnymi a organizacjami pozarządowymi.
Podsumowanie dostępnych dowodów
Sposoby reagowania w przypadku szczególnie narażonych osób młodych
| Możliwy sposób reagowania | Jakość dowodów |
|---|---|
|
Wiele cech osobowości, które zwiększają podatność na uzależnienie można wykryć i złagodzić we wczesnym okresie życia, na przykład za sprawą programów zwiększających samokontrolę i kontrolę odruchów. |
|
|
Badania przesiewowe i krótkie interwencje stanowią obiecującą metodę w zakresie profilaktyki wskazującej pozostającej do oceny. Przeprowadzanie badań przesiewowych i krótkich interwencji z wykorzystaniem komputerów i telefonów komórkowych również wydaje się potencjalnie cennym rozwiązaniem, należy jednak przeprowadzić dalsze badania nad tą metodą, aby ocenić jej skuteczność. |
|
|
Podejścia oparte na dowodach skierowane do podatnej na uzależnienie młodzieży obejmują zapewnianie wsparcia w zakresie ogólnej edukacji (szczególnie wśród chłopców i mężczyzn), wsparcia w zakresie szkoleń w dziedzinie kompetencji osobistych i umiejętności społecznych, a także szkolenie rodzin w celu nauczenia dorosłych członków rodziny lepszego kontrolowania i nadzorowania swoich dzieci. W przypadku podatnej na uzależnienie młodzieży pomocne mogą okazać się programy mentoringu. |
|
|
Podejścia oparte na dowodach skierowane do małych dzieci („ochrona dzieci”) obejmują programy wizyt w domach rodzin należących do grupy szczególnie wrażliwej, których dotyczy problem wykluczenia społecznego. |
Klucz
Dowody wyższej jakości— co najmniej jeden aktualny systematyczny przegląd, obejmujący wysokiej jakości podstawowe badania ze spójnymi wynikami. Dowody potwierdzają słuszność rzeczonych interwencji w kontekście, w którym je oceniono.
Dowody średniej jakości— co najmniej jeden aktualny systematyczny przegląd, obejmujący szereg podstawowych badań, których jakość jest co najmniej średnia i których wyniki są zasadniczo spójne. Dowody wskazują na to, że przedmiotowe interwencje prawdopodobnie będą pomocne w kontekście, w którym je oceniono, ale zaleca się przeprowadzenie dalszych ocen.
Dowody niższej jakośc— w przypadku pewnych podstawowych badań, których jakość jest wysoka lub średnia, ale niedostępne są przeglądy LUB przeglądy dają niespójne wyniki. Liczba dowodów jest obecnie ograniczona, ale istniejące dowody są obiecujące. Oznacza to, że może warto rozważyć przedmiotowe interwencje, szczególnie w kontekście poszerzania zakresu usług w celu rozwiązywania kwestii nowych lub niezaspokojonych potrzeb, ale interwencje te należy poddać ocenie.
Więcej informacji
Programy wymiany igieł i strzykawek, szczepienie przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B oraz substytucja opiatowa przynoszą pożądane efekty w przypadku starszych osób przyjmujących narkotyki drogą iniekcji i prawdopodobnie są skuteczne wśród osób poniżej 18 roku życia, co nie zostało jednak jeszcze wykazane.
Konsekwencje dla polityki i praktyki
Podstawy
- Głównymi grupami szczególnie wrażliwymi wśród osób młodych w Europie są: młodociani przestępcy, młodzież, która wcześnie kończy naukę lub której grozi wczesne ukończenie nauki, młodzież doświadczająca problemów szkolnych lub społecznych, młodzież bezdomna, młodzież przebywająca w instytucjach opiekuńczych, młodzież należąca do zmarginalizowanych grup etnicznych i szczególnie narażonych rodzin.
- Należy zapewnić opartą na dowodach profilaktykę selektywną i wskazującą w zakresie używania substancji psychoaktywnych wśród szczególnie narażonych osób młodych, a nie jedynie metody sprowadzające się do działań uświadamiających i informacyjnych. Odpowiedniejsze są podejścia zakładające przyjście do danej osoby (odwiedziny w domu osób należących do grupy szczególnie wrażliwej lub nawiązywanie kontaktu z takimi osobami na ulicy), a nie podejścia zakładające, że dana osoba sama zgłosi się po pomoc do odpowiednich służb.
- Usługi związane z leczeniem uzależnień i redukcja szkód należy zapewnić małej grupie osób młodych doświadczających szczególnie poważnych problemów.
Możliwości
- Chociaż w Europie wskazane programy ukierunkowane na podatność o podłożu neurobiologicznym wynikającą z zachowania i usposobienia należą do rzadkości, to jednak wyniki badań prowadzonych w Ameryce Północnej wskazują, że programy te wykazują znaczną wielkość efektu. Szersze stosowanie takich programów w Europie niesie ze sobą duży potencjał istotnej zmiany.
Luki
- Konieczne jest zwiększenie bazy dowodów dotyczących skuteczności usług w zakresie leczenia uzależnień i redukcji szkód związanych ze stosowaniem narkotyków wśród osób poniżej 18 roku życia, które zmagają się z poważnymi problemami narkotykowymi, a także określenie i upowszechnienie modeli dobrych praktyk.
- Należy uzyskać lepszy obraz dostępności i poziomu świadczonych usług leczenia uzależnienia od narkotyków wśród osób młodych borykających się z problemami związanymi z używaniem narkotyków, co umożliwi określenie obszarów wymagających intensyfikacji takich usług.
Explore all resources in the Best practice portal
Collaborations and partnerships in best practice
